Oil palm, farmers’ nightmare

The pursuit of “permanent peace and sustainable development of insurgency-free areas” under the US-Marcos regime hides a dark reality—paving the way for destructive neoliberal projects to take root. Negros Island is witness to the utterly obvious damage caused not only to the environment but most of all to its people, their livelihoods, and their homes.

Oil palm is an export crop that only caters to the needs of foreign imperialists and their puppet comprador-landlords. In the lands of Candoni, Negros Occidental, there lies an ongoing conflict of interest and plans that may affect the entire island. The widespread planting of oil palm that is bragged as the bringer of development, entails an even greater disaster of land-grabbing, loss of livelihood and environmental destruction.

Last year, the Consunji family-owned DMCI Corporation in cahoots with the Department of Environment and Natural Resources (DENR) planned to convert 6,000 hectares of land in the countryside to an oil palm plantation. It is expected to last for 50 years (initially 25 years and can be extended for another 25 years). Several families have expressed their opposition to this project, due to the destruction it brings to their livelihoods and land.

Candoni LGU councilor and environment committee chairman Dember Catipunan repeatedly spouts reactionary propaganda that the families are ‘guaranteed jobs and relocation,’ and he glossed over the fact that the project will result to land-grabbing and force the evacuation of farmers and indigenous peoples.

The oil palm plantation can be the beginning of extremely dangerous land-use conversion in the countryside, land-grabbing, and conversion of the use of forestal lands that are mostly inhabited by farmers. The Oil palm industry such as the Agumil Company in Palawan and North Cotabato Oil Corporation in Mindanao has harmed farmers and indigenous peoples, because they are not allowed to engage in inter-crop farming for their consumption and they are essentially tied to a feudal and semifeudal form of exploitation.

This will create a massive influx of reactionary troops in the area. Neoliberal projects hand-in-hand with the NTF-Elcac’s Barangay Development Program sow deception to trick communities into offering their own resources to the interest of foreign businesses.

Export crop plantations, like sugarcane plantations on Negros Island, are the source of economic and humanitarian crimes. Here persists various forms of semi-feudal exploitation.

Another trait of this “agri-business venture” is the propaganda of “reforestation.” But Negros Island is a witness to this deceptive scheme, for example the DENR’s National Greening Program (NGP) that only plants trees for export like manggium, gemilina, and mahogany. Later, these areas were targeted for mining. In the case of oil palm, it is not meant for reforestation.

Oil palm plantation is a nightmare to be confronted by farmers not only in Candoni but in other parts of the island. This neoliberal project will engender severe hunger and poverty that will spark enthusiasm for revolutionary change. The struggle is not only against the oil palm plantation, it is a simultaneous anti-imperialist, anti-feudal and anti-fascist campaign that will reverberate throughout Negros Island.

Oil palm, ngil-ad nga damgo sa mga mag-uuma

Ang pagtinguha sa “perma-nente nga kalinaw ug mala-hutayong kalambuan sa gawasnon na sa insurhensya nga mga lugar” ilawom sa rehimeng US-Marcos nagtago sa dulom nga reyalidad-paghatag og dalan para makagamot ang makadaut nga neoliberal nga mga proyekto. Saksi ang isla sa Negros sa tuman ka tataw nga kadaot nga mamugna dili lang sa kinaiyahan apan labaw sa tanan sa iyang katawhan, ilang mga panginabuhian, ug ilang mga pinuy-anan.

Ang oil palm usa ka pang-eksport nga tanum nga nagtubag lang sa kinahanglanon sa lang-yaw’ng mga imperyalista ug ilang itoy-itoy nga komprador-agalong yutaan. Sa kayutaan sa Candoni, Negros Occidental, adunay nag-hana nga bangi sa interes ug plano nga mahimong mo-igo sa tibuok isla. Ang kaylap nga pagpananum sa oil palm nga gipasi-garbo nga tigdala sa kalambuan, nag-unod sa mas dakung katalagman sa pagpangilog og kayutaan, pagkawala sa panginabuhian ug pagkaguba sa kalikupan.

Sa miaging tuig, ang gipanag-iyahan sa mga Consunji nga DMCI Corporation kakunsabo ang Department of Environment and Natural Resources (DENR) plano nga hulipan ang 6,000 ka ektarya nga kayutaan sa kabukiran padulong sa plantasyon sa oil palm. Gilauman kini nga molanat sa 50 ka tuig (sa inisyal 25 ka tuig ug pwede nga subling madugangan og 25 naman ka tuig). Pipila ka mga pamilya ang nagpadayag sa ilang pagbatok niining proyekto, tungod makamugna kini og kadaut sa ilang panginabuhian ug kayu-taan.

Ang konsehal sa LGU sa Candoni ug tsirman sa komite sa environment nga si Dember Ca-tipunan pabalik-balik nga nagyaw-yaw og reaksyonaryong propaganda nga ang mga pamilya ‘segurado nga makaangkon og trabaho ug relokasyon,’ ug iyang gitabonan ang kamatuoran nga ang proyekto makamugna og pag-pangilog sa kayutaan ug magtulod sa ebakwasyon sa mga mag-uuma ug lumad.

Ang plantasyon sa oil palm mahimong panugod sa tuman ka peligrosong pag-usab sa mga ka-yutaan (land-use conversion) sa kabukiran, pagpangilog sa kayu-taan, ug pagbag-o sa gamit sa mga kayutaang lasangon nga kasagaran gipuy-an sa mga mag-uuma. Ang industriya sa oil palm sama sa Agumil Company sa Palawan ug North Cotabato Oil Corporation sa Mindanao nakadaut sa mga mag-uuma ug mga Lumad, tungod wala sila gitu-gutan nga mag-“inter-crop” (sal-ot sal-ot nga pagtanum) para sa ilang pangkonsomo ug sa esen-sya nahigot sa pyudal ug alang-alang pyudal nga dagway sa pagpahimulos.

Makamugna kini og grabeng pagdagsa sa mga reaksyonaryong tropa sa lugar. Ang mga neoliberal nga mga proyekto katimbang ang Barangay Development Program sa NTF-Elcac nagpanglingla para itanyag sa komunidad ang ilang kaugalingong mga katigayonan sa interes sa langyaw’ng mga negosyo.

Ang mga plantasyon sa pana-num nga pang-eksport, sama sa mga plantasyon sa tubo sa isla sa Negros, mao ang gigikanan sa mga krimeng ekonomikanhon ug tawhanon. Diri nagtunhay ang mga lain-laing porma sa alang-alang pyudal nga paagpahimulos.

Usa pa gyud ka kinaiya niining “agribusiness venture” mao ang propaganda sa “reporestasyon.” Apan ang isla sa Negros saksi niining pagpanglingla, pa-nanglitan ang National Greening Program (NGP) sa DENR nga nagpatanum lang og mga pang-eksport nga kahoy sama sa manggium, gemilina ug mahogany. Sa ulahi, ang kini nga mga erya gipunting para minahon. Sa hisgutanan sa oil palm, dili kini para sa reporestasyon.

Ang plantasyon sa oil palm usa ka ngil-ad nga damgo nga atubangon sa mga mag-uuuma dili lang sa Candoni kundili sa uban pang bahin sa isla. Kini nga neoliberal nga proyekto momugna og tuman nga kagutom ug kakabus nga mosugnod sa kadasig para sa rebolusyonaryong pagbag-o. Ang pakigbisog dili lang batok sa plantasyon sa oil palm, usa kini ka dungan nga kampanya kontra-imperyalista, kontra-pyudal ug kontra-pasista nga molanog sa tibuok isla sa Negros.

Oil palm, bangungot sang mga mangunguma

Ang paglagas sang “permanente nga kalinong kag sustenable nga kauswagan sa hilway na sa insurhensya nga mga erya sa idalum sang rehimen US-Marcos nagatago sang madulom nga reyalidad–paghatag dalan para makaugat ang makahalalit nga neoliberal nga mga proyekto. Saksi ang isla sang Negros sa tuman ka klaro nga kahalitan nga matuga indi lang sa kinaiyahan apang labaw sa tanan sa iya pumuluyo, ila mga pangabuhian, kag ila mga puluy-an.

Ang oil palm isa ka pang-eksport nga tanum nga nagasabat lang sa kinahanglanon sang dumuluong nga mga imperyalista kag ila ido-ido nga kumprador-agalon mayduta. Sa kadutaan sang Candoni, Negros Occidental, may nagahana nga banggianay sang interes kag plano nga mahimo nga mag-igo sa bug-os nga isla. Ang malaparon nga pagpananum sang oil palm nga ginapadayaw nga tigdala sang kauswagan, nagaunod sang mas daku nga katalagman sang pagpang-agaw sang kadutaan, pagkadula sang pangabuhian kag pagkawasak sang kinaiyahan.

Nagligad nga tuig, ang ginapanag-iyahan sang Consunji nga DMCI Corporation kakunsabo ang Department of Environment and Natural Resources (DENR) plano nga kambyuhon ang 6,000 ka ektarya nga kadutaan sa kabukiran padulong sa plantasyon sang oil palm. Ginasigahum ini nga magalawig sa 50 ka tuig (sa inisyal 25 ka tuig kag pwede nga madugangan liwat sang 25 naman ka tuig).  Pila ka mga pamilya ang nagpahayag na sang ila pagpamatuk sa sini nga proyekto, tungod makatuga ini sang kahalitan sa ila palangabuhian kag kadutaan.

Ang konsehal sang LGU sa Candoni kag tsirman sang komite sa environment nga si Dember Catipunan pasulit-sulit nga nagangasal sang reaksyunaryo nga propaganda nga ang mga pamilya ‘segurado nga makaangkon sang trabaho kag relokasyon,’ kag ginatabonan niya ang kamatuoran nga ang proyekto magatuga sang pagpang-agaw sang kadutaan kag magatulod sang ebakwasyon sang mga mangunguma kag tumandok.

Ang plantasyon sang oil palm mangin panugod sang tuman ka makatalagam nga pagkambyo sang mga kadutaan (land-use conversion) sa kabukiran, pagpang-agaw sang kadutaan, kag pagbag-o sang gamit sang kadutaan nga mga lasangon nga masami gina-okupar sang mga mangunguma. Ang industriya sang oil palm pareho sang Agumil Company sa Palawan kag North Cotabato Oil Corporation sa Mindanao nakahalit sa mga mangunguma kag mga Tumandok, tungod wala sila ginapahanugutan nga mag “inter-crop” (bal-ot bal-ot nga pagtanum) para sa ila pangkonsumo kag sa esensya nahigot sa pyudal kag mala-pyudal nga dagway sang pagpanghimulos.

Makatuga ini sang malala nga pagdagsa sang mga reaksyonaryo nga mga tropa sa lugar. Ang mga neoliberal nga mga proyekto kabulig ang Barangay Development Program sang NTF-Elcac nagatiplang agud itanyag sang komunidad ang ila kaugalingon nga mga resorsa sa interes sang dumuluong nga mga negosyo.

Ang mga plantasyon sang pananum pang-eksport, pareho sang mga plantasyon sang tubo sa isla sang Negros, amo ang ginhalinan sang mga krimen pang-ekonomiya kag tawhanon. Diri nag-luntad ang mga nagkalain-lain nga mga porma sang mala-pyudal nga pagpanghimulos.

Isa pa gid ka kinaiya sang sini nga “agribusiness venture” amo ang propaganda sang “reporestasyon.” Apang ang isla sang Negros saksi sa sini nga pagpaniplang halimbawa ang National Greening Program (NGP) sang DENR nga nagapatanum lang sang mga pang-eksport nga kahoy pareho sang manggium, gemilina kag mahogany. Sa ulihi, ang ini nga mga erya target para minahon. Sa hambalanon sang oil palm, indi ini para sa reporestasyon.

Ang plantasyon sang oil palm isa ka bangungot nga pagaatubangon sang mga mangunguma indi lang sa Candoni kundi sa iban pa nga bahin sang isla. Ini nga neoliberal nga proyekto magatuga sang tuman nga kagutom kag kapigaduhon nga magasindi sang kapagsik para sa rebolusyonaryo nga pagbag-o. Ang paghimakas indi lang batok sa plantasyon sang oil palm, isa ini ka dululungan nga kampanya kontra-imperyalista, kontra-pyudal kag kontra-pasista nga magalanog sa bug-os nga isla sang Negros.