Peke nga kalambuan sa “Super City”

Determinado ang negosyante ug mayor sa Bacolod City nga si Albee Benitez sa iyang ambisyon nga himuon ang Bacolod City nga “Super City,” usa ka lakang nga dugang molubong sa syudad sa sulod sa gambalay sa agresibong neoliberal nga polisya.

Sa miaging tuig, nahimong bililhon ang papel niining naratibo sa deklarasyon sa Bacolod City isip “insurgency-free” pinaagi sa Regional Joint Peace and Security Coordinating Council (RJPSCC)-Western Visayas. Kini nga pamahayag maingon nga estratehikal nga nagsumpayanay sa ilang mga pani-nguha nga mohimo og ilusyon sa usa ka “malinawon” nga syudad, sa katuyoan nga makadani ug dagkung pamuhunan.

Taliwala sa enggrandeng panan-awan mao ang tataw nga kamatuoran: mabiyaan ang inte-res sa liboan ka mga drayber sa dyip, kabus nga taga-dakbayan, mananagat, ug halapad nga ba-takang masa sa walay hunong nga pagtinguha sa “kalambuan” nga nakadisenyo para sa langyaw’ng pamuhunan, dagkung komprador burgesya ug mga agalong yutaan.

Sa mata sa neoliberalismo, ang mga batakang serbisyo sa katawhan gitugyan sa mga kamot sa mga dagkung negosyante. Sa Bacolod City, gipapaspas ni Albee Benitez ang pagpribatisa sa mga yaweng serbisyo—tataw kini sa kalit nga pag-endorso sa usa ka Joint Venture Agreement (JVA) tali sa Central Negros Electric Cooperative Inc. (CENECO) ug sa gipanag—iya ni Razon nga MORE Power niadtong Hulyo 3, 2023.

Kini nga desisyon nagmugna og kayugot ug mga protesta sa mga konsumidor. Tungod sa desperasyon nga maangkon ang dakung ganansya kung diha na sa iyang kamot ang kontrol sa serbisyo sa kuryente, gimaniobra sa More Power ang plebisito ug botohay.

Sa karon, gi-aprobahan sa Senado ang balaodnon nga mag-tugot sa prangkisa sa Negros Electric and Power Corporation (NEPC), nga mao ang joint venture tali sa MORE Power ug CENECO. Gilauman nga kung ma-tuman ang maong pribatisasyon, hapit na ang pagpapahawa sa 420 ka mga mamumuo. Susama kini sa nahitabo sa miagi sa Bacolod City Water District (BACIWA) nga ningresulta sa dili makatarunganon nga pagpahawa sa 57 ka mga empleyado.

Dul-an sa upat na ka tuig human nga gigunitan sa mga Villar ang pagkontrol sa BACIWA pina-agi sa Prime Water. Ang mga kunsomidor nagpabiling dili kontento tungod sa balik-balik nga mga isyu susama sa hugaw nga tubig ug dili maayong kalidad sa serbisyo. Dugang pa, bisan naa nay desisyon sa Civil Service Commission (CSC) Region 6 nga nagpabor sa pagpabalik sa trabaho sa mga gipapahawang mga empleyado, wala gyud giila sa mga Villar ang desisyon.

Ang nasudnong pagduso nga wagtangon ang mga tradisyunal nga dyip pinaagi sa pugos nga konsolidasyon sa mga indibidwal nga prangkisa nakaapekto sa sobra 2,500 ka mga drayber sa Bacolod City. Pinaagi sa City Ordinance 966 o Local Public Transport Route Plan (LPTRP), ipatuman ang “usa ka ruta, usa ka prangkisa” nga naghatag og pabor sa mga korporasyon o ko-operatiba nga may katakos nga makapanag-iya og 15 o mas sobra pa ka mga yunit sa modernong dyip.

Si Bert, 22 ka tuig na nga drayber, nahadlok sa umaabot sa iyang pamilya nga adunay lima ka myembro. Hayskul lang ang iyang naabot sa pag-eskwela ug dili siya kahibalo kung unsa ang himuon kung mawala na ang tradisyunal nga dyip.

“Klaro na nako nga ang paglambo nga giingon ni Mayor para lang sa iyang mga amigo, dili para namong mga kabus,” matod ni Bert.

Ang usa pa ka nangunang programa ni Mayor Benitez mao ang Yuhum Village sa Brgy. 8, ug mga barangay sa Vista Alegre ug Banago nga kabahin sa Pambansang Pabahay para sa Pilipino (4PH) nga programa ni Marcos Jr. Ang Yuhum Village giila nga usa ka mahinungdanong lakang sa reaksyonaryong gobyerno, nga giplanohang mag-turn-over og 300 ka yunit sa mga balay niining tuiga.

“Unsaon nato nang pabalay ni Albee kung dili sab namo maarangan ang bulanan niana. Kulang pa para sa among pagkaon ang kita namo sa matag adlaw,” ingon ni Bebot, usa ka tigbaligya og isda ug adunay lima ka anak, nga naggikan sa Brgy. Banago. Ang pasiuna nga sarbey sa local government unit (LGU) para sa proyekto sa pabalay nagtakda og binulan nga abang nga ₱2,500 kada yunit.

Usa ang balay ni Bebot sa 22 ka mga pani-malay nga unang madislokar sa nagkaduol nga proyekto sa reklamasyon sa daplin sa baybayon sa Brgy. Banago nga naglangkob sa liboan ka ektarya, nga giplanohan nga idebelop isip internasyunal nga pantalan ug mga sentro sa negosyo. Ang bana ni Bebot ang usa sa sobra 2,000 ka mga mananagat nga mawad-an og pangina-buhian.

Gani, dapat timan-an nga ang handum ni Mayor Albee nga “Super City” saad nga gisulti sa usa ka burukrata kapitalistang gikan sa pamilya nga na-adunahan pinaagi sa kroniyismo ni Marcos. Sa kamatuoran, ang iyang handum nag-unod sa pagsakripisyo sa syudad ug iyang lumulupyo sa altar sa hakog nga korporasyon.

Ug kung ang halapad nga masa mobatok niining mga polisiya, ang mga ideyologo sa reaksyonaryong gobyerno mopasangil kanila nga mingbatok sa “kalambuan.” Apan walay tinuod nga kalambuan ilawom sa atong nagtunhay nga alang-alang kolonyal ug alang-alang pyudal nga katilingban. Kini nga kamatuoran nagpakita sa pagkadinalian ug pagkahusto sa atong panawagan para sa nasudnong industriyalisasyon. Ang tinuod nga kalambuan maangkon lamang kung ang masang anak-sa-buhat, imbes nga ang mga langyaw’ng korporasyon ug ilang mga lokal nga komprador, mao ang modumala kung unsaon paggamit ang mga kahinguhaan aron motubag sa mga kinahanglanon sa katawhan.